Het is juist goed dat gemeente De Wolden het gasverbod voor nieuwbouwwoningen negeert. In de toekomst gaan véél meer gemeenten dit doen, voorspelt hoogleraar Energie Technologie David Smeulders. “Groen gas is véél goedkoper dan elektrificeren.”

Hij reageert hiermee op de plannen van de Drentse gemeente om nieuwbouwwoningen gewoon aan te sluiten op het gasnet. Eigenlijk is elke gemeentesinds het gasverbod op 1 juli 2018 verplicht om woningen gasloos te realiseren. Een gasaansluiting is verboden, tenzij een gemeente kan aantonen dat er zwaarwegende redenen zijn toch een aansluiting te plaatsen.

Aansluiting nodig voor groen gas
Tot nu toe is deze uitzondering op meerdere plekken in het land aangevraagd (zie kader), maar altijd gaat het om slechts enkele wijken, straten of huizen. De Wolden is de eerste gemeente die voor álle nieuwbouwhuizen in de gemeente een uitzondering wil. En niet omdat de kosten te hoog zijn, of omdat projecten erdoor vertraging kunnen oplopen, maar omdat de gemeente andere plannen heeft om de huizen te verwarmen: via groen gas.

Voor de gemeente een logische en vooral pragmatische keuze, verklaart woordvoerder Linda van Valburg, omdat De Wolden midden in het platteland ligt. “Bij diverse agrarische bedrijven bij ons in de buurt kunnen we – op een makkelijkere manier – groen gas krijgen. Om dat beschikbaar te maken moet iedereen aangesloten zijn op het gasnetwerk. En zo houden we ook de optie voor waterstof open.”

Geen keuzeongelijkheid
De gemeente wil daarnaast geen uitzondering maken tussen nieuwbouw en bestaande bouw. “Vooral bij inbreidingslocaties is het moeilijk uit te leggen dat een gasaansluiting voor nieuwe woningen volgens de Gaswet niet mag. De aanwijzing van de gemeente als uitzonderingsgebied voorkomt keuzeongelijkheid.”

Smeulders vindt het – ondanks het feit dat de gemeente hiermee tegen de nieuwe wet ingaat – ‘een verstandige stap’. Het gasverbod is veel te vroeg ingevoerd, stelt hij. “We weten nog helemaal niet op wat voor manier we onze huizen in de toekomst gaan verwarmen. Misschien doen we dit wel via waterstof, of via groen gas. Als je nu al de nieuwbouwwoningen van het gas afhaalt, kun je er in de toekomst ook geen gebruik meer van maken. Je kunt altijd zeggen: we gebruiken het net niet.”

Groen gas nuttig voor buitengebieden
De hoogleraar is ervan overtuigd dat groen gas in de toekomst voor veel meer gemeenten een uitkomst gaat bieden. Vooral voor plattelandsgemeenten als De Wolden. “groen gas is véél goedkoper dan elektrificeren. Vooral voor buitengebieden, waar het niet rendabel is om een warmtenet aan te leggen. Bovendien is het vermogen van onze elektriciteitsinfrastructuur niet toereikend genoeg. Het duurt ook jaren voordat we dat op orde hebben.”

Toch blijft de vraag dan natuurlijk wel: is er überhaupt genoeg groen gas om alle nieuwbouwwoningen in de gemeente mee te verwarmen? Critici stellen van niet. Zo stelt Jan Willem van de Groep op Linkedin dat het klinkt als een ‘opportunistisch en slecht onderbouwd besluit’. “Ik verwacht dat ze dit niet binnen twintig jaar voor elkaar krijgen. Consequentie is nog twintig jaar fossiele brandstof.”

Over een paar jaar over op groen gas
Volgens netbeheerder Rendo is dat onzin en gaat het absoluut niet twintig jaar duren. RENDO directeur Eddy Veenstra heeft de doelstelling om in 2030 voor de volle honderd procent duurzaam gas te vervoeren. Op dit moment zit de netbeheerder op 9 procent. “Daarom hebben we met een aantal gemeenten, waaronder De Wolden, afgesproken uit te gaan zoeken hoe we dit het beste kunnen gaan doen. In De Wolden beginnen we nu al, en ik verwacht dat de nieuwbouwwoningen over een paar jaar verwarmd kunnen worden met het groene gas.

Ook Smeulders denkt dat gemeente zich daar geen zorgen over hoeft te maken. “Nee, er is niet genoeg groen gas om héél Nederland mee te verwarmen. Een stad als Amsterdam lukt hiermee bijvoorbeeld niet. Maar sommige gebieden, zoals De Wolden, kunnen in de toekomst wél voor honderd procent gebruik gaan maken van deze warmtebron.”

Is het gas écht groen?
Het groene gas van RENDO wordt gewonnen uit biomassa van agrarische bedrijven in de regio. Het gaat om afvalstromen van onder andere vergisters en afvalwerkers. Daarmee is het gas écht groen, bevestigt hoogleraar Smeulders. “Bacteriën zetten afval om in gas. Groener kan het niet.” Volgens Eddy Veenstra van RENDO staat biomassa tegenwoordig in een verkeerd daglicht. “Wij gebruiken puur afvalstromen, reststromen en rioolstromen uit de omgeving. We halen geen hout uit Amerika en we creëren ook geen maisvelden om groen gas te maken.”

Bestaande bouw
Of in de toekomst ook alle bestaande woningen op groen gas in De Wolden kunnen worden aangesloten, moet nog worden uitgezocht. “Het is wel de bedoeling dat het groene gas voor iedereen beschikbaar wordt. Maar daarvoor moeten we samen met RENDO nog alle berekeningen doen”, aldus Van Valburg.

Luister het interview met de heer David Smeulders, Hoogleraar Energietechnologie van de TU Eindhoven via BNR radio.