Na jaren van voorbereiding is het zover: de Autoriteit Consument & Markt (ACM) heeft toestemming gegeven om waterstof toe te passen in het project Waterstof Hoogeveen. De weg is nu vrij om de eerste woningen daadwerkelijk aan te sluiten op waterstof. In de wijk Erflanden in Hoogeveen gaat het in eerste instantie om ongeveer twaalf bestaande woningen. Ook de ongeveer honderd nieuw te bouwen woningen in Nijstad-Oost krijgen een waterstof cv-ketel.
In 2050 moeten alle huizen in Nederland zonder aardgas verwarmd kunnen worden. In Hoogeveen leggen we een basis voor deze toekomst door te starten met het verwarmen van woningen op waterstof. Dit gebeurt in het project Waterstof Hoogeveen waar we woningen gaan verwarmen met een cv-ketel die draait op waterstof. Bij de overgang van aardgas naar waterstof wordt het huidige aardgasnet gebruikt en aangepast voor het transport van waterstof. De aanpassing in de woning is beperkt en behoudt de mogelijkheid voor andere oplossingen voor verduurzaming van de woning.
Belangrijke mijlpaal
Wethouder Jeroen Westendorp is heel blij met de toestemming van de ACM: ‘We werken al zes jaar intensief samen met onze partners toe naar dit belangrijke moment. Deze partners hebben hard gewerkt om de randvoorwaarden op orde te krijgen voor dit project. Dat is niet alleen van belang voor dit project; onze ervaring helpt bij het mogelijk opschalen van waterstof in de gebouwde omgeving. Na een zorgvuldig en intensief proces is de toestemming van ACM de bevestiging dat we samen degelijk werk hebben geleverd. Een groot compliment aan de bewoners van de Waterstofwijk Erflanden is ook op zijn plaats. Ze hebben zich steeds positief belangstellend getoond en door hun inbreng hebben we het plan steeds verder kunnen aanscherpen en verbeteren.’
Het waterstofsysteem is veilig, betrouwbaar en betaalbaar
De ACM wil netbeheerders en energieleveranciers de ruimte geven om, vooruitlopend op nieuwe wetgeving, alvast ervaring op te doen met het gebruik van waterstof voor de verwarming van huizen. Daarom staat de ACM pilotprojecten met waterstof in de gebouwde omgeving toe als bedrijven de veiligheid goed borgen en zich houden aan de regels voor consumentenbescherming uit het Tijdelijk kader waterstofpilots. Het gaat dan om het borgen van een betrouwbaar, betaalbaar en veilig waterstofsysteem. De toekenning van de gedoogbeschikking is een mooi resultaat van de samenwerking van de gemeente Hoogeveen met de partners in het project Waterstof Hoogeveen: RENDO, N-TRA, Gasunie, Essent en Remeha.
Wat is er al gebeurd en wat gaat er gebeuren?
Het leidingnetwerk voor de aanvoer van waterstof is klaar en in december zijn de eerste twaalf woningen in Erflanden voorbereid op de ombouw naar waterstof. Hiervoor zijn aanpassingen gedaan in de elektra en de woningen zijn voorzien van een inductie kookplaat. Aannemer Van Reel legt de toegangswegen aan en de hekwerken voor de locatie waar de tubetrailer waterstof brengt. Stork bouwt, in opdracht van de Gasunie, het waterstof ontvangststation. Het gehele waterstofdistributie systeem is klaar voor de bouwvak. Het Waterstof Tiny House wordt als eerste bestaande woning voorzien van de waterstofaansluiting. Hiermee kan het hele waterstofdistributiesysteem getest worden. Essent, verantwoordelijk van de levering van de groene waterstof, zorgt ervoor dat inkoop van de waterstof gecontracteerd is en vanuit een bron nabij Hoogeveen geleverd wordt. Al deze acties zorgen ervoor dat na de zomervakantie de eerste woningen aangesloten kunnen worden op waterstof.
Praktijkvoorbeeld
Met de aansluiting van de eerste woningen in Erflanden kunnen andere bewoners van de Waterstofwijk een praktijkvoorbeeld zien. De ervaringen met het aansluiten van de eerste woningen in Erflanden op waterstof worden gebruikt bij het opstellen van het wijkuitvoeringsplan voor de hele Waterstofwijk. In dit plan wordt de route voor het aardgasvrij maken van de wijk beschreven. Hierin krijgt de aansluiting van woningen op waterstof een plek. Omdat niet alle woningen op waterstof willen en kunnen, wordt ook de optie van een warmtepomp meegenomen in het plan. Het wijkuitvoeringsplan wordt in een bewonerspeiling voorgelegd aan de bewoners van de Waterstofwijk waarna uiteindelijk de gemeenteraad een besluit neemt.
Nieuwbouw Nijstad-Oost
Onderdeel van het project Waterstof Hoogeveen is de aansluiting van de nieuw te bouwen woningen in Nijstad-Oost op waterstof. De verkoop van de erven in dit project kan starten nu de toestemming van de ACM binnen is en het college van B&W besloten heeft te starten met de uitgifte van Nijstad-Oost.
Programma Aardgasvrije Wijken
Waterstof Hoogeveen is een van de projecten van het landelijk Programma Aardgasvrije Wijken waarin het Rijk, waterschappen en gemeenten samenwerken in de aardgasvrije opgave. In de proeftuin doen we kennis op waarmee we randvoorwaarden in kunnen vullen die opschaling van deze methode na 2030 mogelijk maken. Het gaat dan bijvoorbeeld om de technische kennis, beschikbaarheid van waterstof cv-ketels, borging van de veiligheid, goed opgeleide installateurs en wetgeving die de toepassing van waterstof in woningen voor verwarming mogelijk maakt. Waterstof Hoogeveen is een project van Essent, RENDO, N-TRA, Gasunie, Remeha en Gemeente Hoogeveen. Waterstof Hoogeveen is ook onderdeel van HEAVENN. In HEAVENN komen verschillende waterstofprojecten en activiteiten op het gebied van productie, distributie, opslag en eindgebruik in Noord-Nederland samen. Het programma is bedoeld om ervaring op te doen met de mogelijkheden van waterstof en dit te delen met andere partijen in de sector.
RENDO, waterstof netbeheerder
Met de toestemming van de ACM is het voor Netbeheerder RENDO toegestaan om de werkzaamheden voor het waterstofnetwerk uit te voeren. In de wijk Erflanden zal het bestaande gasnetwerk gebruikt worden om waterstof naar de woningen te vervoeren. Deze bestaande infrastructuur is hiervoor geschikt en kan nog tientallen jaren mee. Dit pilotproject heeft daarnaast als doel om op termijn gebruik te maken van lokaal geproduceerde groene waterstof en een aansluiting te realiseren op het landelijke waterstofnet. Tot die tijd zal het groene waterstof via een waterstoftrailer worden aangeleverd en via het losstation in het gasnet worden gebracht.
N-TRA, waterstof losstation
N-TRA, de duurzame dochter binnen de RENDO Holding, zal de exploitatie van het waterstof losstation gaan verzorgen. Via het losstation worden de waterstoftrailers aangesloten op het gasnet die zo het waterstofnet voorzien van groene waterstof. In het losstation wordt odorant, de typische gaslucht, aan de waterstof toegevoegd en wordt het gas op de juiste druk van 4 bar gebracht om vervolgens veilig te worden ingevoed op het waterstofnet.